Zgłoś nieprawidłowość w ZUS – zasady obsługi zgłoszeń sygnalistów w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych od 25 września 2024 roku

Jesteś w posiadaniu informacji o naruszeniu prawa, do którego doszło lub może dojść, uzyskanej w kontekście związanym z pracą w Zakładzie lub współpracą z Zakładem? Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów pozwala na zgłoszenie tego faktu, umożliwiając jednocześnie skorzystanie z ochrony, jaką daje status sygnalisty.

Zgłoszenia może dokonać każdy, kto posiada informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą.  Np. sygnalistą może być:

• obecny lub były pracownik Zakładu;
• praktykant, stażysta;
• kandydat do pracy w Zakładzie, który uzyskał informację o naruszeniu prawa;
• przedsiębiorca wykonujący usługi na rzecz Zakładu;
• osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej - także przed nawiązaniem stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług na rzecz ZUS lub już po ich ustaniu.

W jaki sposób możesz to zrobić?

W formie pisemnej:

• w postaci elektronicznej, poprzez wysłanie wiadomości mailowej zawierającej treść zgłoszenia wewnętrznego na adres: sygnalista@zus.pl;
• w postaci papierowej, poprzez przekazanie przesyłki pocztowej (z dopiskiem „sygnalista”) do Departamentu Kontroli Wewnętrznej w Centrali Zakładu (01-748 Warszawa, ul. Szamocka 3, 5) lub do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu.

W formie ustnej:

• telefonicznie na nr 22 667 18 81;
• na bezpośrednim spotkaniu - po telefonicznym uzgodnieniu szczegółów organizacyjnych (nr 22 667 18 81);
• za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344) - po telefonicznym uzgodnieniu szczegółów organizacyjnych (nr 22 667 18 81).

Informację możesz zgłosić tylko imiennie, tj. podając swoje imię i nazwisko oraz adres korespondencyjny lub adres poczty elektronicznej. W trybie określonym w ustawie Zakład nie obsługuje zgłoszeń anonimowych.

Jakie naruszenia prawa możesz zgłosić?

Informacje o działaniu lub zaniechaniu , które jest niezgodne z prawem lub które ma na celu obejście prawa, w obszarze:

• korupcji;
• zamówień publicznych;
• usług, produktów i rynków finansowych;
• przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;
• bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;
• bezpieczeństwa transportu;
• ochrony środowiska;
• ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;
• bezpieczeństwa żywności i pasz;
• zdrowia i dobrostanu zwierząt;
• zdrowia publicznego;
• ochrony konsumentów;
• ochrony prywatności i danych osobowych;
• bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
• interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;
• rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;
• konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w ww. punktach.

Kroki, które będą podjęte po przyjęciu zgłoszenia spełniającego wymagania określone w ustawie:

• otrzymasz potwierdzenie wpływu zgłoszenia (w terminie 7 dni);
• Zakład przeprowadzi tzw. działania następcze, w celu oceny prawdziwości informacji zawartych w zgłoszeniu oraz w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa;
• otrzymasz informację zwrotną w terminie 3 miesięcy od dnia przyjęcia zgłoszenia.

Ochrona danych  zawartych w zgłoszeniu sygnalisty

Dane osobowe  sygnalisty, świadka, osoby dostarczającej dowodów lub informacji oraz osoby, której zarzuca się  naruszenie prawa, są zachowywane w poufności i nie są udostępnianie innym pracownikom ani osobom trzecim, za wyjątkiem osób, którym dane należy udostępnić w celu prowadzenia czynności wyjaśniających związanych ze zgłoszeniem lub innych czynności wymaganych odrębnymi przepisami. Zgłoszenie sygnalisty jest obsługiwane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione.

Z klauzulą informacyjną dotyczącą przetwarzania danych osobowych możesz zapoznać się klikając w poniższe linki.

• Klauzula dla osoby dokonującej zgłoszenia – Sygnalisty (pdf 454 kb),
• Klauzula dla osoby powiązanej z Sygnalistą oraz osoby pomagającej Sygnaliście w dokonaniu zgłoszenia (pdf 451 kb).