Program Aktywny Rodzic – terminy wniosków i wypłaty
18 grudnia 2024
Jeszcze nie wszyscy rodzice, których dzieci uczęszczają do żłobka, złożyli wnioski o świadczenie aktywnie w żłobku. ZUS nadal wypłaca im dofinasowanie żłobkowe w kwocie 400 zł miesięcznie.
Jeśli rodzice chcą otrzymać świadczenie aktywnie w żłobku z wyrównaniem od października br., powinni złożyć wniosek najpóźniej 2 stycznia 2025 r. Jeśli rodzic nie zdąży w tym terminie, to ZUS przyzna świadczenie od miesiąca, w którym rodzic złożył wniosek, czyli bez wyrównania za poprzednie miesiące.
Aktywnie w żłobku – dlaczego warto złożyć wniosek do 2 stycznia
Wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku można złożyć najwcześniej w dniu, w którym dziecko zacznie uczęszczać do żłobka lub klubu dziecięcego albo trafi pod opiekę dziennego opiekuna.
Jeśli rodzic złoży wniosek w ciągu 3 miesięcy od wejścia w życie ustawy, czyli najpóźniej 2 stycznia 2025 r., to będzie miał prawo do świadczenia od 1 października (jeśli spełni pozostałe warunki).
Od 3 stycznia obowiązują inne terminy na złożenie wniosku o świadczenie aktywnie w żłobku. Aby mieć prawo do świadczenia od dnia, od którego dziecko zaczęło uczęszczać do żłobka, rodzice powinni złożyć wniosek w ciągu 2 miesięcy od tego dnia. Rodzic dostanie świadczenie również za miesiąc, w którym dziecko poszło do żłobka, pomimo że złoży wniosek w następnym miesiącu. Jeśli rodzic złoży wniosek o to świadczenie po upływnie 2 miesięcy od dnia, w którym dziecko poszło do żłobka, to świadczenie aktywnie w żłobku ZUS przyzna od miesiąca, w którym rodzic złożył wniosek. Za poprzednie miesiące świadczenie wtedy nie przysługuje.
Przykład 1
12 grudnia 2024 r. ojciec złożył wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku na córkę, która chodzi do żłobka od 7 października 2024 r. Czyli po 2 miesiącach, od kiedy córka zaczęła chodzić do żłobka, ale w ciągu 3 miesięcy od wejścia w życie w ustawy. Świadczenie przysługuje ojcu od 7 października 2024 r.
Przykład 2
7 stycznia 2025 r. matka składa wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku na syna, który chodzi do żłobka od 1 września 2024 r. ZUS przyzna świadczenie od 1 stycznia 2025 r., czyli od miesiąca, w którym matka złożyła wniosek. Gdyby matka wniosek o świadczenie w ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, czyli do 2 stycznia 2025 r., świadczenie przysługiwałoby jej od października 2024 r.
Przykład 3
7 marca 2025 r. ojciec składa wniosek o świadczenie aktywnie w żłobku na córkę, która chodzi do żłobka od 7 stycznia 2025 r. Ojcu przysługuje świadczenie od 7 stycznia 2025 r., czyli od miesiąca, w którym córka poszła do żłobka, ponieważ złożył wniosek w ostatnim dniu, w którym upływa dwumiesięczny termin. Gdyby ojciec złożył wniosek jeden dzień później, czyli 8 marca 2025 r., świadczenie aktywnie w żłobku ZUS przyznałby od 1 marca, ponieważ rodzic nie zmieściłby się już w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym dziecko zaczęło chodzić do placówki.
Świadczenia aktywni rodzice w pracy i aktywnie w domu – kiedy złożyć wniosek
Wniosek o świadczenie aktywnie w domu można złożyć najwcześniej w miesiącu, w którym dziecko kończy 12 miesięcy. Natomiast wniosek o świadczenie aktywni rodzice w pracy rodzic może złożyć najwcześniej w miesiącu, w którym dziecko kończy 12 miesięcy, ale nie wcześniej niż w miesiącu, w którym rodzice rozpoczęli aktywność zawodową. Jeśli rodzic złoży wniosek w kolejnych miesiącach, ZUS przyzna świadczenie od miesiąca, w którym rodzic złoży wniosek. Jeśli rodzic złoży wniosek w miesiącu, w którym dziecko kończy 12 miesięcy, i spełnia pozostałe warunki, to prawo do świadczenia aktywni rodzice w pracy albo aktywnie w domu ZUS przyzna na okres od 12 do 35 miesiąca życia dziecka.
Świadczeń aktywnie w domu i aktywni rodzice w pracy rodzice nie mogą otrzymać za okresy wcześniejsze niż miesiąc, w którym składają wniosek. ZUS zawsze przyzna jedno z tych świadczeń najwcześniej od miesiąca, w którym rodzic złożył wniosek. Dlatego rodzice nie powinni zwlekać ze złożeniem wniosku, jeśli dziecko skończyło 12 miesięcy.
Najkorzystniej jest złożyć wniosek:
- o świadczenie aktywni rodzice w pracy – w miesiącu, w którym rodzice są aktywni zawodowo i dziecko kończy co najmniej 12 miesięcy.
- o świadczenie aktywnie w domu – w miesiącu, w którym dziecko kończy co najmniej 12 miesięcy.
Ze złożeniem wniosku o świadczenie aktywnie w domu i aktywni rodzice w pracy nie trzeba czekać do pierwszych urodzin dziecka. Wniosek można złożyć już pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko skończy 12 miesiąc życia.
Przykład 4
1 października 2024 r. matka złożyła wniosek o świadczenie aktywnie w domu na syna, który 15 października 2024 r. kończy 12 miesięcy. ZUS przyzna świadczenie od 1 października 2025 r., czyli od miesiąca, w którym matka złożyła wniosek, do 35 miesiąca życia dziecka.
Przykład 5
20 grudnia 2024 r. matka złożyła wniosek o świadczenie aktywnie w domu na syna, który 15 października 2024 r. skończył 12 miesięcy. ZUS przyzna świadczenie od 1 grudnia 2024 r., czyli od miesiąca, w którym matka złożyła wniosek. Matka otrzyma świadczenie na okres od 14 do 35 miesiąca życia dziecka.
Przykład 6
1 października 2024 r. matka złożyła wniosek o świadczenie aktywni rodzice w pracy na córkę, która 25 października 2024 r. kończy 15 miesięcy. W tym miesiącu oboje rodzice byli aktywni zawodowo. ZUS przyzna świadczenie aktywni rodzice w pracy od 1 października 2025 r., czyli od miesiąca, w którym matka złożyła wniosek, na okres od 15 do 35 miesiąca życia dziecka.
Świadczenia z programu Aktywny Rodzic ZUS wypłaca w danym miesiącu za miesiąc poprzedni, czyli np. w grudniu za listopad. Wypłaty świadczenia aktywnie w żłobku zaplanowane są na każdy 20. dzień miesiąca. Pozostałe świadczenia z tego programu ZUS wypłaca ostatniego dnia roboczego każdego miesiąca.
Aby rozpatrzyć wnioski o świadczenie aktywni rodzice w pracy, ZUS sprawdza, czy rodzice spełniają warunek aktywności zawodowej. Robi to na podstawie danych z konta ubezpieczonego w ZUS oraz informacji z rejestru Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS). ZUS aktualizuje te dane na podstawie informacji od pracodawców i osób prowadzących działalność gospodarczą. Przekazują oni do ZUS dokumenty rozliczeniowe z podstawami wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w danym miesiącu za poprzedni miesiąc – do 5, 15 i 20 dnia miesiąca.
Świadczenia aktywnie w domu i aktywnie w żłobku ZUS wypłaca na tej samej zasadzie, czyli w danym miesiącu za miesiąc poprzedni. Placówki, do których uczęszczają dzieci objęte świadczeniami, mają obowiązek wprowadzania do rejestru żłobków kwotę opłaty rodzica za poprzedni miesiąc. Na tej podstawie ZUS przelewa świadczenia aktywnie w żłobku na rachunki żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów.
