Zrodzony z idei: ZUS pierwsze lata

Zakład Ubezpieczeń Społecznych odegrał czołową rolę w procesie odbudowy polskiej państwowości po 1918 roku – tak twierdzi jeden z czołowych polskich historyków XIX i XX wieku, prof. dr hab. Łukasz T. Sroka. O tym, jaką rolę odegrały ubezpieczenia społeczne w dziele scalania ziem polskich po 123 latach zaborów, o ZUS jako motorze rozwoju społecznego, gospodarczego i…. kulturalnego II Rzeczpospolitej, wreszcie o mrocznych, ale i chwalebnych czasach II wojny światowej opowiada najnowszy  podcastu video z cyklu „ZUS na głos”.

Gość najnowszego odcinka podcastu „ZUS na głos” – prof. dr hab. Łukasz T. Sroka to czołowy polski historyk XIX i XX. Jako jeden z pierwszych badał systemowo historię ubezpieczeń społecznych i ZUS, jest współautorem (z Olafem Rzegotką) pionierskiego opracowania, które powstało w 2004 roku, na 70 lecie powołania ZUS do życia.

- Z perspektywy badań historycznych mogę jednoznacznie powiedzieć, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych odegrał czołową rolę w procesie odbudowy i rozwoju ziem polskich, w procesie budowy II Rzeczypospolitej. ZUS był takim głównym motorem napędzającym, w dobrej synergii i w dobrych proporcjach rozwój społeczno-gospodarczy – mówi w podcaście „ZUS na głos” prof. dr hab. Łukasz T. Sroka, przewodniczący Rady Dyscypliny Historia Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.

Rola ZUS i ubezpieczeń społecznych nie ograniczała się do wspierania społecznego i gospodarczego rozwoju odrodzonej Rzeczpospolitej. ZUS uczestniczył także w kreowaniu postaw prozdrowotnych Polaków, był współorganizatorem wielkich wystaw higienicznych, które odbywały się w polskich miastach i cieszyły się trudną dziś do wyobrażenia popularnością. ZUS organizował turnusy rehabilitacyjne dla najmłodszych, nieco starszych i najstarszych Polaków, mogli z nich korzystać także najubożsi. Wreszcie ZUS inwestował z nadwyżki budżetowej (w międzywojniu stosunkowo dużo Polaków wpłacało składki na ubezpieczenia społeczne, a stosunkowo niewielu dostawało świadczenia) w budownictwo  mieszkaniowe, czego najlepszym przykładem jest warszawski Żoliborz. Tu zresztą ujawniła się kulturotwórcza rola ZUS: dla biura projektowego powołanego przez ubezpieczalnię społeczną pracowali najlepsi polscy architekci. I tu prof. dr hab. Łukasz T. Sroka ma dla widzów "ZUS na głos” smakowity kąsek: jaki związek ma siedziba krakowskiego oddziału ZUS z periodyzacją historii architektury modernistycznej w Polsce…. Zapraszamy do obejrzenia!