Ścieżka nawigacji

Opis spraw

Opis spraw

Przygotowane dla klientów ZUS opisy spraw do załatwienia, pogrupowane tematycznie, zawierają:
- możliwe sposoby załatwienia danej sprawy (przez internet, osobiście, pocztą);
- wymagany zakres danych i wykaz dokumentów niezbędnych do jej załatwienia;
- szczegółowy opis czynności (krok po kroku, jakie musi podjąć klient w celu załatwienia danej sprawy);
- terminy, w jakich sprawa zostanie załatwiona przez ZUS;
- wskazówki co do dalszych kroków, które może podjąć klient po rozstrzygnięciu sprawy.

Opis spraw

Jak uzyskać zasiłek macierzyński przez okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego

Rozwiń zakładkę Zwiń zakładkę Osobiście

Co przygotować?

  1. Wniosek o udzielenie urlopu  rodzicielskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu - jeśli jesteś pracownikiem.
  2. Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku  - jeśli jesteś ubezpieczony z innego tytułu.
  3. Oświadczenie ubezpieczonego o braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka w okresie wskazanym we wniosku z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego albo oświadczenie ubezpieczonego o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu, w okresie objętym wnioskiem (zawierające imię, nazwisko i PESEL tego rodzica dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL) albo potwierdzone przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopie takich oświadczeń w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez Zakład.
    Jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS oświadczenie może być złożone także w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem PUE ZUS.
    Uwaga:  Oświadczenia te należy przygotować zarówno, gdy o zasiłek macierzyński występuje ten sam rodzic, który pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, jak i gdy o zasiłek występuje drugi z rodziców dziecka, który wcześniej nie pobierał zasiłku macierzyńskiego.
  4. W przypadku gdy o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego występuje ubezpieczony drugi z rodziców dziecka, który nie pobierał zasiłku macierzyńskiego za okres bezpośrednio poprzedzający okres wnioskowany dodatkowymi dokumentami niezbędnymi do wypłaty zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego są:
    • zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL tego rodzica dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL (jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS zaświadczenie może być złożone także w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem PUE ZUS);
    • odpis skrócony aktu urodzenia dziecka albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS – jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z urodzeniem się dziecka. W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku albo przez ZUS za zgodność z oryginałem.
      Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
    • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie i wystąpiłeś do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie:
      • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
      • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
      • oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.
    • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej:
      • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
      • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
      • dokument potwierdzający wiek dziecka.
  5. Zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie wydłużonego urlopu rodzicielskiego – w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.
  6. W przypadku gdy o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego nieprzypadający bezpośrednio po poprzednim okresie wypłaty zasiłku macierzyńskiego występuje ubezpieczony:
    • oświadczenie ubezpieczonego, zawierające NIP i nazwy płatników zasiłku oraz informacje o okresie, za który wypłacono zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony, stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony oraz czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego lub
    • zaświadczenia poprzednich płatników zasiłku macierzyńskiego o okresie, za który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono ubezpieczonemu, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony, oraz oświadczenie ubezpieczonego, w którym informuje czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego;
    • zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko, numer PESEL tego rodzica albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL lub oświadczenie drugiego z rodziców dziecka zawierające powyższe dane i wskazujące NIP i nazwę płatnika.
  7. Wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
    • na druku Z-3  - jeśli jesteś pracownikiem,
    • na druku  Z-3b – jeśli  jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
    • na druku Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
      Uwaga: Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu Z-3, Z-3a i Z-3b za pośrednictwem portalu PUE ZUS.
      Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać ze strony internetowej ZUS, albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
      Ważne: Zaświadczenia Z-3, Z-3a i Z-3b nie należy składać jeżeli zostało złożone wcześniej w celu ustalenia uprawnień do zasiłku macierzyńskiego pobieranego bezpośrednio przed zasiłkiem macierzyńskim za wnioskowany okres (tj. za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i nie uległy zmianie dane podane w zaświadczeniu.
  8. Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
  9. Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

  1. Jeśli jesteś  pracownikiem lub  gdy jesteś ubezpieczonym z innego tytułu i w terminie  21 dni po dniu śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze - zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.  Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w  wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
    • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
    • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
    • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu  rodzicielskiego, przysługujący po upływie powyższych okresów.
  2. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. 
    Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
  3. Jeżeli chcesz łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy złóż wniosek w tej sprawie w terminie nie krótszym niż  21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Jeżeli zasiłek macierzyński wypłaca Ci ZUS o podjęciu pracy poinformuj niezwłocznie terenową jednostkę organizacyjną ZUS i złóż zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie dodatkowego urlopu macierzyńskiego (zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego może być wypłacany przez ZUS lub płatnika składek). Jeśli zasiłek macierzyński będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. 
    Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

  1. Jeżeli jesteś pracownikiem złóż wniosek do swojego pracodawcy o udzielenie urlopu rodzicielskiego i wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu. Jeżeli jesteś ubezpieczony z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego. Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
  2. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
    • powyżej 20 ubezpieczonych – zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika, który ustali uprawnienia do zasiłku,
    • nie więcej niż 20 ubezpieczonych – jeżeli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS;
      W przypadku pozostałych ubezpieczonych, dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
  3. Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym dokumenty dostarcz do terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu  na siedzibę płatnika składek.
  4. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
    Możesz zarezerwować termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS poprzez PUE ZUS.

Dalsze kroki

  1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
  2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie przez ZUS wysłany na podany adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
  3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
  4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
  5. Korespondencję w sprawie zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ja osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
  6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Podstawa prawna usługi

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 645)
Rozwiń zakładkę Zwiń zakładkę Pocztą

Co przygotować?

  1. Wniosek o udzielenie urlopu  rodzicielskiego i zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu - jeśli jesteś pracownikiem.
  2. Wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku  - jeśli jesteś ubezpieczony z innego tytułu.
  3. Oświadczenie ubezpieczonego o braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka w okresie wskazanym we wniosku z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego albo oświadczenie ubezpieczonego o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu, w okresie objętym wnioskiem (zawierające imię, nazwisko i PESEL tego rodzica dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL) albo potwierdzone przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopie takich  oświadczeń w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany  przez Zakład.
    Jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS oświadczenie może być złożone także w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem PUE ZUS.
    Uwaga: Oświadczenia te należy przygotować zarówno, gdy o zasiłek macierzyński występuje ten sam rodzic, który pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, jak i gdy o zasiłek występuje drugi z rodziców dziecka, który wcześniej nie pobierał zasiłku macierzyńskiego.
  4. W przypadku gdy o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego występuje ubezpieczony drugi z rodziców dziecka, który nie pobierał zasiłku macierzyńskiego za okres bezpośrednio poprzedzający okres wnioskowany dodatkowymi dokumentami niezbędnymi do wypłaty zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego są:
    • zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL tego rodzica dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL (jeżeli zasiłek jest wypłacany przez ZUS zaświadczenie może być złożone także w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem PUE ZUS);
    • odpis skrócony aktu urodzenia dziecka albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS – jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z urodzeniem się dziecka. W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku albo przez ZUS za zgodność z oryginałem.
      Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
    • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie i wystąpiłeś do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie:
      • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopię wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
      • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
      • oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.
    • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej:
      • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
      • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
      • dokument potwierdzający wiek dziecka.
  5. zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie wydłużonego urlopu rodzicielskiego – w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.
  6. W przypadku gdy o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego nieprzypadający bezpośrednio po poprzednim okresie wypłaty zasiłku macierzyńskiego występuje ubezpieczony:
    • oświadczenie ubezpieczonego, zawierające NIP i nazwy płatników zasiłku oraz informacje o okresie, za który wypłacono zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony, stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony oraz czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego lub
    • zaświadczenia poprzednich płatników zasiłku macierzyńskiego o okresie, za który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono ubezpieczonemu, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony, oraz oświadczenie ubezpieczonego, w którym informuje czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego;
    • zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony oraz stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński został wypłacony drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko, numer PESEL tego rodzica albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL lub oświadczenie drugiego z rodziców dziecka zawierające powyższe dane i wskazujące NIP i nazwę płatnika.
  7. Wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
    • na druku Z-3  - jeśli jesteś pracownikiem,
    • na druku  Z-3b – jeśli  jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
    • na druku Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
      Uwaga: Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu Z-3, Z-3a i Z-3b za pośrednictwem portalu PUE ZUS.
      Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać ze strony internetowej ZUS, albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
      Ważne: Zaświadczenia Z-3, Z-3a i Z-3b nie należy składać jeżeli zostało złożone wcześniej w celu ustalenia uprawnień do zasiłku macierzyńskiego pobieranego bezpośrednio przed zasiłkiem macierzyńskim za wnioskowany okres (tj. za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i nie uległy zmianie dane podane w zaświadczeniu.
  8. Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

  1. Jeśli jesteś  pracownikiem lub  gdy jesteś ubezpieczonym z innego tytułu i w terminie  21 dni po dniu śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze - zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.  Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w  wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
    • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
    • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
    • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu  rodzicielskiego, przysługujący po upływie powyższych okresów.
  2. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje. 
    Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
  3. Jeżeli chcesz łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u swojego pracodawcy złóż wniosek w tej sprawie w terminie nie krótszym niż  21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy. Jeżeli zasiłek macierzyński wypłaca Ci ZUS o podjęciu pracy poinformuj niezwłocznie terenową jednostkę organizacyjną ZUS i złóż zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie dodatkowego urlopu macierzyńskiego (zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego może być wypłacany przez ZUS lub płatnika składek). Jeśli zasiłek macierzyński będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. 
    Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

  1. Jeżeli jesteś pracownikiem złóż wniosek do swojego pracodawcy o udzielenie urlopu rodzicielskiego i wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu. Jeżeli jesteś ubezpieczony z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego. Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
  2. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
    • powyżej 20 ubezpieczonych – zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika, który ustali uprawnienia do zasiłku,
    • nie więcej niż 20 ubezpieczonych – jeżeli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS;
      W przypadku pozostałych ubezpieczonych, dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
  3. Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym dokumenty dostarcz do terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu  na siedzibę płatnika składek.
  4. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
    Możesz zarezerwować termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS poprzez PUE ZUS.

Dalsze kroki

  1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
  2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie przez ZUS wysłany na podany adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
  3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
  4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
  5. Korespondencję w sprawie zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ja osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
  6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Podstawa prawna usługi

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 645)

Powrót do listy